Baramizi Lab logo

แนวคิดอนาคตของการเรียนรู้ภูมิปัญญา

BaramiziLab_ResearchForBusiness

แนวคิดอนาคตของการเรียนรู้ภูมิปัญญา

INNOVATION UPDATE :

School of Wisdom: ภูมิปัญญาที่ซับซ้อน สอนกันได้หรือไม่?

อนาคตที่ปัญญาประดิษฐ์ และระบบอัตโนมัติมีความก้าวหน้ามากขึ้น คาดว่างานหลายล้านตำแหน่ง โดยเฉพาะงานด้านการบริหาร จะหายไปภายในปี 2027 ภาระงานที่ใช้การทำซ้ำหรือใช้ข้อมูล จะถูกทดแทนด้วยเทคโนโลยีที่มีประสิทธิภาพ แล้วสิ่งใดคืออาวุธของมนุษย์ในการต่อสู้กับตลาดเเรงงานที่มีคู่แข่งหน้าใหม่เหล่านี้ สิ่งนั่นคือ ภูมิปัญญา (Wisdom) ซึ่งแตกต่างจากความรู้ (Knowledge) หรือสติปัญญา (Intelligence) ภูมิปัญญาเกี่ยวข้องกับการตัดสินใจทางจริยธรรม ความเห็นอกเห็นใจ และการตัดสินใจที่ซับซ้อน ซึ่งเป็นทักษะที่ปัญญาประดิษฐ์เลียนแบบได้ยาก (หรืออาจได้ในอนาคตอันใกล้)

เพื่อตอบสนองต่อความต้องการนี้ แนวคิดของ “โรงเรียนแห่งภูมิปัญญา” จึงเกิดขึ้น การศึกษาที่เน้นภูมิปัญญาจะปลูกฝังการใช้เหตุผลทางจริยธรรม ความตระหนักทางวัฒนธรรม และสติปัญญาทางอารมณ์ เพื่อเตรียมนักเรียนให้เผชิญกับความท้าทายในโลกแห่งความเป็นจริงด้วยความเข้าใจ และความยืดหยุ่น การนำเครื่องมือดิจิทัล เช่น การจำลองด้วย AI, VR มาใช้ ซึ่งจะทำให้ผู้เรียนได้ประสบการณ์เสมือนจริงในสถานการณ์ที่ต้องใช้การตัดสินทางจริยธรรม และการแก้ปัญหาหลายแง่มุม ตั้งแต่ปัญหาโลกร้อน ไปจนถึงปัญหาส่วนตัวที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน

กรณีศึกษาแนวคิดอนาคตของการเรียนรู้ภูมิปัญญา

    • Finland’s Phenomenon-Based Learning: การเรียนรู้ตามปรากฏการณ์ของฟินแลนด์สอนผู้เรียนผ่านสหวิทยาการ เพื่อพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ และความเห็นอกเห็นใจโดยการตรวจสอบปัญหาในโลกแห่งความเป็นจริง
    • Singapore’s Charactezenship Education (CCE): ใช้เนื้อหาการสอนจริยธรรมที่ขับเคลื่อนด้วย AI เน้นย้ำถึงคุณค่า ความเห็นอกเห็นใจ และความยืดหยุ่น ฝึกผู้เรียนให้สามารถรับมือกับความซับซ้อนทางสังคมได้
    • Japan’s Wisdom Academy: ใช้ปรัชญาแบบผสมผสานกับเทคโนโลยี โดยใช้สภาพแวดล้อมเสมือนจริงเพื่อสอนเรื่องการใช้สติ, ความอดทน และการเชื่อมต่อกับสิ่งรอบตัว
    • Silicon Valley’s AI Ethics Lab: เสนอการฝึกอบรมด้านจริยธรรมสำหรับนักพัฒนาเทคโนโลยี โดยใช้การจำลองเพื่อช่วยให้พวกเขาเข้าใจผลกระทบทางสังคมของผลงานที่ตนสร้างสรรค์
    • UNESCO’s Global Citizenship Education (GCED): ใช้ VR ช่วยให้ผู้เรียนได้สัมผัสกับปัญหาระดับโลก สร้างความเห็นอกเห็นใจ และความตระหนักทางวัฒนธรรม ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญสำหรับพลเมืองโลกในอนาคต

การถ่ายทอดภูมิปัญญาช่วยให้คนรุ่นต่อไปสามารถรับมือกับความท้าทายทางสังคมและซับซ้อนได้ดียิ่งขึ้น แต่ในทางปฏิบัติถือเป็นเรื่องท้าทาย จำเป็นต้องมีระบบ และทรัพยากรจำนวนมากเพื่อฝึกอบรมครูที่มีความสามารถในการถ่ายทอดความสามารถที่เป็นนามธรรมให้มีความเที่ยงตรงไม่เอนเอียง และมีความสากลเพียงพอสำหรับการปรับใช้ของผู้เรียนในบริบทสังคมโลก

Credit:

  • World Economic Forum. “The Future of Jobs “
  • Sahlberg, P., & Hasak, J. (2022). “Rethinking Finnish Educational Thinking through Real-World Learning.” Educational Reform Journal.
  • Tan, C., & Ho, J. (2023). “Values and Skills for the Future: The Evolution of Character and Citizenship Education in Singapore.” International Journal of Civic Education.
  • Sugimoto, Y. (2024). “Bridging Philosophy and Technology: The Wisdom Academy’s Innovative Approach.” Asian Educational Review.
  • Borenstein, J., & Howard, A. (2023). “Ethics by Design: Training the Next Generation of AI Developers.” Journal of Technology and Society.
  • UNESCO. (2023). “Global Citizenship Education for a Sustainable World.”

RECOMMEND

read more
19.11.2025 535

ความมืดเริ่มเป็นความงามใหม่

สำรวจ ‘ความมืด’ ในฐานะเฉดใหม่ของการออกแบบโลกประสบการณ์ ในอดีต “ความมืด” มักถูกผูกกับภาพของความกลัว, ภัยอันตราย หรือสิ่งที่เรามองไม่เห็น แต่ในยุคที่ผู้คนเริ่มโหยหาความสงบ พื้นที่ปลอดภัยทางใจ และประสบการณ์ที่แตกต่างไปจากชีวิตประจำวัน “ความมืด” กำลังถูกตีความใหม่ให้กลายเป็นทรัพยากรทางวัฒนธรรมและทางธุรกิจที่ทรงพลัง กรอบคิดว่าด้วยการใช้ความมืดเป็นแกนกลางในการออกแบบประสบการณ์และรูปแบบธุรกิจ (Dark Experience) Dark Experience คือแนวคิดของธุรกิจที่ใช้ “ความมืด” เป็นหัวใจของการออกแบบประสบการณ์ ไม่ใช่เพื่อทำให้ผู้คนหวาดกลัว แต่เพื่อ “มองเห็น” สิ่งที่สำคัญกว่าเดิม ทั้งตัวเอง ธรรมชาติ และเรื่องราวที่เคยถูกกลบอยู่ในเงามืดของสังคม สาระสำคัญของ Dark Experience Business คือการใช้ความมืดเป็น “เครื่องมือในการออกแบบประสบการณ์” แทนที่จะใช้แสงและสิ่งเร้าเข้มข้นแบบที่ธุรกิจยุคก่อนมักใช้ดึงความสนใจผู้บริโภค สังคมปัจจุบันกำลังเผชิญกับปัญหา Overstimulation อย่างหนัก ทั้งจากแสงไฟ เมือง 24 ชั่วโมง และหน้าจอที่อยู่ใกล้ตัวตลอดเวลา ทำให้สมองแทบไม่เคยได้พักจากการประมวลผล สิ่งต่างๆ เหล่านี้สะสมเป็นความล้าโดยไม่รู้ตัว […]

read more
21.11.2025 51

7 Key Economic Trends จาก The Standard Economic Forum 2025

งาน The Standard Economic Forum 2025 ที่จัดขึ้นระหว่างวันที่ 5–7 พฤศจิกายน 2568 ในธีม “Thailand’s Next Frontier” รวบรวมผู้นำระดับโลก นักเศรษฐศาสตร์ และผู้กำหนดนโยบายกว่า 100 คน เพื่อหารือเกี่ยวกับการปฏิรูปเศรษฐกิจไทย ภายในงานมีการเน้น 3 ความท้าทายหลัก (3D Challenges) ก่อนเข้าสู่เทรนด์เฉพาะทาง ได้แก่ 3D Challenges ก่อนที่จะเจาะลึกในเทรนด์เฉพาะ มาทำความเข้าใจภาพรวมที่กว้างขึ้นก่อน ผู้นำธุรกิจไทยได้ระบุถึง “3 ความท้าทาย Digitalization (การเปลี่ยนผ่านสู่ดิจิทัล) เทคโนโลยีไม่ใช่ทางเลือกอีกต่อไป แต่เป็นรากฐานของการแข่งขัน เศรษฐกิจดิจิทัลมีสัดส่วนคิดเป็น 15.5% ของ GDP โลกแล้ว โดย 70% ของมูลค่าใหม่ทั่วโลกคาดว่าจะถูกสร้างขึ้นบนแพลตฟอร์มดิจิทัลในทศวรรษหน้า Deglobalization (การทวนกระแสโลกาภิวัตน์)  โลกกำลังแตกออกเป็นส่วนๆ จากความตึงเครียดทางการค้าระหว่างสหรัฐฯ จีน และพันธมิตร ไทยต้องวางตำแหน่งตัวเองใน “จุดยืนที่เป็นกลางทางภูมิรัฐศาสตร์” (Geopolitical Neutral Position) และ “ผู้สร้างสมดุลอย่างสร้างสรรค์” (Creative Balancer) เพื่อใช้ประโยชน์จากที่ตั้งทางยุทธศาสตร์ […]

read more
03.11.2025 499

“Gartner” เปิด 10 เทรนด์เทคโนโลยีเปลี่ยนโฉมธุรกิจปี 2569

ในปี 2569 จะเป็นปีที่สำคัญต่อผู้นำด้านเทคโนโลยีที่ต้องเผชิญกับการหยุดชะงัก นวัตกรรม ไปจนถึงความเสี่ยงที่ขยายตัวรวดเร็วอย่างที่ไม่เคยพบมาก่อน เทรนด์เทคโนโลยีทั้งหมดในปีหน้าจะเชื่อมโยงกับโลกที่ขับเคลื่อนด้วย AI (AI-driven world) และเชื่อมต่อกัน ตลอดเวลา ซึ่งองค์กรธุรกิจต้องขับเคลื่อนนวัตกรรมอย่างมีความรับผิดชอบ ดำเนินงานด้วยความเป็นเลิศ และสร้างความไว้วางใจทางดิจิทัลไปพร้อมกัน ผู้นำองค์กรต้องเผชิญกับ การหยุดชะงัก (Disruption) นวัตกรรม และความเสี่ยงที่ขยายตัวรวดเร็ว 10 เทรนด์เทคโนโลยีสำคัญแห่งปี 2569 1. AI Supercomputing Platforms  AI Supercomputing Platforms (แพลตฟอร์ม AI ซูเปอร์คอมพิวติ้ง) เป็นการรวมพลังของ CPU, GPU, ชิป AI ASICs และการประมวลผลแบบนิวโรมอร์ฟิก (จำลองสมองมนุษย์) ช่วยให้องค์กรจัดการงานที่ซับซ้อนมหาศาล ปลดล็อกประสิทธิภาพและนวัตกรรม ต้องอาศัย Orchestration Software เพื่อจัดการเวิร์กโฟลว์ที่ซับซ้อนโดยอัตโนมัติ คาดการณ์ว่าภายในปี 2571 องค์กรชั้นนำ 40% จะใช้สถาปัตยกรรม Hybrid Computing (เพิ่มจาก 8% ในปัจจุบัน) ตัวอย่างการใช้งาน: คิดค้นยาใหม่ในไม่กี่สัปดาห์ (แทนที่จะใช้เวลาหลายป […]

read more
10.11.2025 486

5 Health Mindsets: The Next Big Opportunity: เข้าใจ 5 กลุ่มสุขภาพ = เจอโอกาสใหม่ก่อนใคร

สำรวจทิศทาง 5 พฤติกรรมสุขภาพคนไทย: สัญญาณบ่งชี้โอกาสธุรกิจบริการสุขภาพยุคใหม่ เคยไหม? รู้ว่าควรตรวจสุขภาพประจำปี แต่ก็เลื่อนออกไปเรื่อยๆ หรือรอให้ป่วยก่อนจึงเริ่มใส่ใจสุขภาพ — พฤติกรรมนี้สะท้อนภาพ “ความเฉยเมย” ของคนไทยที่ยังฝังแน่นในวัฒนธรรมการดูแลตัวเอง ปัจจุบัน คนไทยเริ่มให้ความสำคัญกับสุขภาพมากขึ้น แต่พฤติกรรมการดูแลตัวเองยังค่อนข้างหลากหลาย บางคนใส่ใจเรื่องการออกกำลังกาย รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ และตรวจสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมอ ขณะที่บางส่วนยังละเลยเนื่องจากเวลาจำกัด งานยุ่ง หรือค่าใช้จ่ายสูง บริษัท บารามีซี่ แล็บ และ IQQEW POLL ได้สำรวจผู้บริโภคจำนวน 1200 คนทั่วประเทศ จากผลสำรวจล่าสุด พบว่า  58.83% ของผู้บริโภคให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพของตนเอง โดยเฉพาะกลุ่ม Gen X ที่ให้ความสำคัญกับสุขภาพเป็นอย่างมาก แม้ผู้บริโภคไทยส่วนใหญ่รับรู้ถึงความสำคัญของการตรวจสุขภาพประจำปี แต่กว่า 37.75% ยังคงไม่ได้ให้ความสำคัญกับการตรวจสุขภาพมากนัก รู้สึกว่ายังไม่จำเป็นต้องตรวจหรือดูแลสุขภาพ พฤติกรรมนี้สะท้อนถึงความ “เฉยเมย” ที่ฝังรากลึก ซึ่งมักเกิดจากหลายปัจจัย เช่น ความยุ่งวุ่นวายในชีวิตประจำวัน ค่า […]

read more
21.11.2025 52

สุขภาพแบรนด์ (Brand Health) ดีเท่ากับยอดขายที่แข็งแรง

เพราะ “แบรนด์” ก็ต้องตรวจสุขภาพประจำปีเช่นเดียวกับคน เราตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อที่จะรู้ผลประเมินความปกติหรือผิดปกติของร่างกายในฟังก์ชันต่างๆ วิธีการก็คือคุณพยาบาลและนักเทคนิคการแพทย์จะทำการเก็บเลือด เก็บของเสียจากการขับถ่าย ไปจนถึงเอ็กซเรย์สแกนร่างกาย และสิ่งที่เราได้รับก็คือผลตัวเลขทั้งหมดที่บ่งชี้ความปกติ-ไม่ปกติ เปรียบเทียบกับค่ามาตรฐาน และการให้คำปรึกษาจากนายแพทย์ผู้เชี่ยวชาญถึงแนวทางการปฏิบัติตัวเพื่อยกระดับค่าตัวเลขต่างๆ ให้ดีขึ้นใช่มั้ยคะ การตรวจสุขภาพแบรนด์ก็เช่นเดียวกันค่ะ มันคือกระบวนการสแกนร่างกายของแบรนด์ธุรกิจโดยผ่านเครื่องเอ็กซ์เรย์จากมุมมองของลูกค้า โดยเครื่องเอ็กซ์เรย์ที่ดีจะทำหน้าที่ในการประเมินแต่ละฟังก์ชันที่สำคัญของแบรนด์ให้ได้รู้ว่าเราทำได้ดีในส่วนไหนและมีอะไรที่ต้องปรับปรุงอีกบ้างเมื่อเทียบกับค่ามาตรฐาน และก็มีทีมที่ปรึกษาด้านการวิจัยเพื่อการพัฒนาแบรนด์ให้คำแนะนำการฟิตร่างกายธุรกิจเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการรับรู้แบรนด์ ทีนี้สุขภาพแบรนด์ที่ดีมีประโยชน์อย่างไร? Share of Mind: ส่วนแบ่งของการรับรู้ในใจลูกค้า ทุกคนเคยได้ยินคำว่า “Share of Mind” มั้ยคะ “Share of Mind” (SOM […]

Subscription

เพื่อรับข้อมูลเกี่ยวกับความรู้เทรนด์และวิจัยต่อเนื่อง