Festivalization เปลี่ยนงานอีเวนต์ธรรมดาให้เป็นเฟสติวัล
Event อยู่รอบตัวเรา
เชื่อว่าผู้อ่านทุกคนน่าจะคุ้นเคยกันดีกับการเข้าร่วม “อีเวนต์” (Event) ในโอกาสต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นงานสัมมนา ปาร์ตี้ คอนเสิร์ต หรือ งานแข่งขันกีฬา ซึ่งโดยนิยามอีเวนต์คือ กิจกรรมหรือเหตุการณ์ที่จัดขึ้นเพื่อตอบสนองวัตถุประสงค์ต่าง ๆ อาจเป็นการพบปะสังสรรค์ การประชุม การแสดงดนตรี การแข่งขันกีฬา การเปิดตัวสินค้า หรืองานเฉลิมฉลองที่มีการวางแผนและเตรียมการล่วงหน้า อีเวนต์สามารถจัดขึ้นได้ทั้งในระดับท้องถิ่น ระดับชาติ หรือระดับนานาชาติ และอาจมีผู้เข้าร่วมตั้งแต่กลุ่มเล็ก ๆ ไปจนถึงหลายพันคน ขึ้นอยู่กับลักษณะและขอบเขตของงานนั้น ๆ
Festivalization คืออะไร?
อย่างไรก็ตามด้วยรูปแบบการจัดอีเวนต์ที่หลากหลาย มีแนวโน้มหนึ่งที่น่าสนใจคือ “Festivalization” ซึ่งโดยนิยามคือกระบวนการหรือแนวโน้มในการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ในรูปแบบของเทศกาล เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชน กระตุ้นเศรษฐกิจ หรือสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับสถานที่หรือองค์กรที่จัดกิจกรรม การจัดกิจกรรมในลักษณะของเทศกาลมักมีลักษณะพิเศษที่น่าสนใจ ดึงดูดผู้เข้าร่วมงานจำนวนมาก และมักเกี่ยวข้องกับความบันเทิง วัฒนธรรม หรือประเพณี Festivalization มีลักษณะเด่นที่สำคัญ เช่น:
- การดึงดูดผู้เข้าร่วมงาน: งานเทศกาลมักมีองค์ประกอบที่ดึงดูดใจ เช่น การแสดงดนตรี การแสดงศิลปะ การจัดแสดงสินค้า หรือกิจกรรมที่มีส่วนร่วมของผู้เข้าชม ทำให้งานเทศกาลเป็นที่นิยมและมีผู้เข้าร่วมจำนวนมาก
- ส่งเสริมวัฒนธรรมและประเพณี: การจัดงานเทศกาลเป็นโอกาสที่ดีในการนำเสนอและส่งเสริมวัฒนธรรมท้องถิ่นหรือประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ของชุมชน
- กระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่น: งานเทศกาลมักมีผลกระทบทางเศรษฐกิจในทางบวก ทั้งในด้านการท่องเที่ยว การขายสินค้าและบริการ และการสร้างงานชั่วคราวให้กับชุมชน
- การสร้างภาพลักษณ์: การจัดงานเทศกาลสามารถสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับสถานที่หรือองค์กรที่จัดงาน ทำให้ได้รับการยอมรับและเป็นที่รู้จักในวงกว้าง
สิ่งที่ทำให้ Festival แตกต่างจาก Event ทั่วไปคือ
- ความหลากหลายของกิจกรรม: Festival มักมีการจัดกิจกรรมหลากหลายประเภทในงานเดียวกัน ในขณะที่Event อาจมีวัตถุประสงค์เฉพาะและมีกิจกรรมหลักเพียงหนึ่งหรือสองอย่าง
- ระยะเวลา: Festival มักมีระยะเวลานานกว่า Event
- วัตถุประสงค์: Festival มักเน้นการเฉลิมฉลองและส่งเสริมวัฒนธรรมหรือประเพณี ในขณะที่ Event อาจมีวัตถุประสงค์ที่หลากหลายขึ้นอยู่กับผู้จัดงาน
- ขอบเขตและผู้เข้าร่วม: Festival มักดึงดูดผู้เข้าร่วมจำนวนมากและมีขอบเขตที่กว้างกว่า Event ทั่วไป
Festival ขนาดเศรษฐกิจเท่าไหร่?
Festival โดยรวมทั้งหมดมีขนาดเท่าไหร่ ไม่มีตัวเลขแน่ชัด แต่เฉพาะ Festival ที่เกี่ยวกับเทศกาลดนตรีอย่างเดียวมีมูลค่าถึง 2,483 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือ 91,181.97 ล้านบาท ในปี 2022 และคาดการณ์ว่าจะมีอัตราการเติบโตอยู่ที่ 22.89% จนสามารถ มีขนาดตลาดแตะ 8, 550 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือ 313,977 ล้านบาท ในปี 2028
กรณีศึกษาของ Festival ชื่อดังระดับโลกที่ประสบความสำเร็จ
หนึ่งในงานเทศกาลดนตรีและศิลปะที่ใหญ่ที่สุดในโลก และคนทั่วโลกต่างตั้งตารอมากที่สุดก็คงจะหนีไม่พ้น Coachella Valley Music and Arts Festival หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ “Coachella” โดยจะจัดขึ้นทุกปีในช่วงเดือนเมษายน ที่อารีนาไอด์ เมืองอินโด ในประเทศสหรัฐอเมริกา เทศกาลนี้เปรียบเสมือนเป็นสถานที่นัดพบของคนรักดนตรีและคนที่ชื่นชอบงานศิลปะทั่วโลก นอกจากภายในงานจะมีนักดนตรี ศิลปิน และผู้สร้างงานศิลปะต่าง ๆ มาแสดงความสามารถของพวกเขาแล้ว ผู้เข้าร่วมงานทั่วโลกก็ยังจัดเต็มกับแฟชั่นหลากหลายสไตล์และหลงไหลไปกับบรรยากาศอันคึกคักของงานเทศกาล เรียกได้ว่า Coachella ไม่เพียงแค่เป็นเทศกาลงานดนตรีและศิลปะ แต่ยังเป็นสถานที่ที่นักท่องเที่ยวทั่วโลกที่ต้องการประสบการณ์ที่แตกต่างและมีความหลากหลายจากเทศกาลดนตรีอื่น ภายในงานยังมีตลาดของสินค้าศิลปะและชุดยืมใส่ที่สร้างมาโดยเฉพาะเพื่องานนี้ และมีกิจกรรมอื่น ๆ อีกมากมายที่สร้างความเร้าใจและมีความเป็นเอกลักษณ์ จึงไม่แปลกใจที่ Coachella ได้รับการยอมรับว่าเป็นหนึ่งในงานเทศกาลดนตรีที่สำคัญที่สุดในโลก และมีผลกระทบต่อวงการดนตรีและวัฒนธรรมอย่างกว้างขวาง
กรณีศึกษาของ Festival ในประเทศที่ประสบความสำเร็จ
อีกตัวอย่างเทศกาลในประเทศไทยที่ได้รับความนิยมอย่างล้นหลามก็คือ S2O Songkran Music Festival งานเทศกาลดนตรีและการเล่นสงกรานต์ที่มีชื่อเสียงมากในประเทศไทยและไกลถึงระดับโลก จัดขึ้นในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งเป็นการผสมผสานระหว่างความสนุกสนานจากดนตรี EDM ตั้งแต่สากลไปจนถึงศิลปินท้องถิ่น มาประกอบกับการใช้น้ำเป็นตัวสร้างประสบการณ์ที่สนุกสนาน โดยมีการใช้เอฟเฟกต์แสงสีเสียงที่เป็นเอกลักษณ์ งานนี้มีที่จัดขึ้นในหลายพื้นที่ในประเทศไทย แต่สถานที่ที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดคือ สนามกีฬาราชมังคลากีฬาสถาน ในกรุงเทพมหานคร นอกจากนี้ งาน S2O Festival ยังเป็นที่น่าสนใจสำหรับนักดนตรีและผู้สนใจดนตรี EDM ทั้งจากในประเทศและต่างประเทศ เป็นเทศกาลสร้างรายได้มหาศาลและดึงดูดนักท่องเที่ยวต่างประเทศได้เป็นจำนวนมาก เนื่องจากมีการเชิญชวนศิลปินชื่อดังจากทั่วโลกมาร่วมแสดง บรรยากาศในงานจะเน้นไปที่ความสนุกสนานจากเสียงเพลงและประสบการณ์การเล่นน้ำที่จะทำให้ผู้เข้าร่วมเทศกาลนี้ ได้รู้สึกเพลิดเพลินและจดจำความรู้สึกนี้ไปอีกนาน
โดยรวมแล้ว Festivalization เป็นวิธีการที่มีประสิทธิภาพในการสร้างความสนใจและการมีส่วนร่วมของผู้คนในกิจกรรมต่าง ๆ พร้อมกับส่งเสริมเศรษฐกิจและวัฒนธรรมท้องถิ่นไปพร้อมกัน
ผู้เขียน:
วทาชิดา จิรวัฒน์นิมิต
พลวัฒน์ จูเจริญ